In lụa là gì? Tìm hiểu về công nghệ và phương pháp in lụa 

(Last Updated On: )
5/5 - (1 bình chọn)

Hiện nay, theo thống kê có đến 70% đồng phục sử dụng kỹ thuật in lụa để in hình ảnh, slogan hoặc logo lên áo. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa nắm rõ kỹ thuật in lụa là gì cũng như quy trình in ấn. Do đó mà trong bài viết ngay sau đây, in An Khánh sẽ tổng hợp tất cả những thông tin cụ thể nhất về kỹ thuật in lụa này, mời bạn cùng theo dõi.

In Lua 1

I. Tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật in lụa 

Hiện nay, in lụa được biết đến là một kỹ thuật in ấn có sử dụng khuôn in. Khuôn này được sử dụng để định vị hình in sau đó sẽ có thanh gạt tán đều mực in lên bề mặt thông qua tấm lưới in. 

Trong việc áp dụng các kỹ thuật in lụa truyền thống các thợ thủ công chuyên nghiệp sử dụng lụa để tách mực ra khỏi vật liệu cần in. Sau này, mọi người dần dần được thay thế bằng các vật liệu khác như lưới kim loại, vải, bông,… Nhưng kỹ thuật này vẫn được gọi là in lụa.

II. Lịch sử phát triển của kỹ thuật in lụa

In Lua 2

Vào khoảng hơn 1000 năm trước, người ta đã phát hiện ra cách tạo bản sao hình ảnh lên các vật liệu thông qua việc kéo căng sợi vải trên những khung gỗ. Tiếp đến tại Đức và Pháp vào những năm 1870 các nhà nghiên cứu đã phát minh ra việc sử dụng vải tơ lụa để làm lưới in nhằm giúp tạo bản sao lên bề mặt khác một cách nhanh chóng và đồng bộ.

Đồng thời, vào năm 1907, Samuel Simon đã sáng chế ra quá trình làm lưới  bằng các sợi tơ. Đến năm 1914, John Pilsworth đã phát triển phương pháp in lưới nhiều màu và được ứng dụng lần đầu tiên tại San Francisco, California, đánh dấu mốc phát triển cho đến ngày nay.

III. Phân loại các kỹ thuật in lụa phổ biến hiện nay 

1. Dựa vào cách thức khuôn in 

Dựa vào khuôn in, người ta sẽ chia in lụa thành 3 loại như sau:

  • In lụa thủ công sẽ được thực hiện 100% thủ công từ việc gạt mực cho đến quá trình sấy khô và thường chỉ sử dụng in những đơn hàng nhỏ lẻ.
  • In lụa bán tự động hay còn được gọi là in lụa có cơ khí hóa một vài thao tác. Vẫn thực hiện thủ công tuy nhiên, căn chỉnh sẽ sử dụng thêm một số thao tác in do máy thực hiện nhằm giúp tăng hiệu suất làm việc và giảm bớt thời gian thực hiện.
  • In lụa tự động sử dụng máy móc hoàn toàn. Căn chỉnh, gạt mực hay sấy khô đều do máy thực hiện nhằm giúp gia tăng số lượng in ấn trong thời gian ngắn.

2. Dựa vào hình dạng của khuôn in 

Ngoài cách thức khuôn in thì thông thường người ta còn phân chia kỹ thuật in lụa dựa theo hình dạng của khuôn in gồm:

  • Khuôn in lưới phẳng là dạng tấm và thường được dùng để in lên các vật liệu phẳng và mềm như: cao su, vải, giấy, …
  • In lụa dùng khuôn lưới tròn thường được dùng để in lên các vật liệu có đường cong như: in lên gốm sứ, chén bát, in lên thủy tinh,…

3. Dựa vào phương pháp in 

Dựa vào phương pháp in thì in lụa cũng sẽ chia thành 3 loại như sau:
  • In lụa trực tiếp là cách in trực tiếp lên sản vật liệu cần in, thường áp dụng cho các vật liệu in có màu trắng hoặc vàng. Bởi những thành phẩm này sẽ không bị tác động bởi màu nền do đó chất lượng in sẽ sắc nét hơn. 
  • In lụa phá gắn thường áp dụng cho những mặt hàng có màu nền, nếu in trực tiếp sẽ bị nhòe màu, chính vì vậy, người ta sẽ sử dụng kỹ thuật in lụa phá gắn để có thể in được màu mong muốn lên thành phẩm mà không bị nhòe hay lem màu.
  • In lụa dự phòng: nếu những vật liệu in có màu nền tuy nhiên không thể sử dụng được hình thức in phá gắn thì người ta thường sẽ chuyển sang hình thức in dự phòng. 

In Lua 4

IV. Nguyên lý hoạt động của kỹ thuật in lụa

Nguyên lý của kỹ thuật in lụa vô cùng đơn giản, gần giống với nguyên lý in mực dầu trên giấy nên. Trong kỹ thuật in lụa, người ta sẽ sử dụng khuôn khuôn lưới kim loại hoặc khuôn lụa tơ tằm, sau đó quét mực lên trên; Đồng thời, chỉ có một phần mực thấm qua khuôn in để đi xuống tạo hình trên các vật liệu cần in.

Tìm hiểu thêm:

V. Tìm hiểu những ưu nhược điểm của kỹ thuật in lụa

1. Ưu điểm 

Kỹ thuật này được sử dụng lâu đời và phổ biến nhờ vào những ưu điểm sau đây:

  • Chi phí in ấn thấp do không cần đầu tư nhiều máy móc, thiết bị hiện đại để phục vụ cho quá trình in ấn.
  • Có thể in trên nhiều chất liệu khác nhau như: nhựa, vải, giấy, thủy tinh, gốm sứ, cao su,… và chất lượng hình ảnh sắc nét.
  • Có thể in nhiều màu sắc tùy theo nhu cầu và sở thích cá nhân.

2. Nhược điểm 

Bên cạnh những ưu điểm thì kỹ thuật in lụa cũng có các nhược điểm như sau:

  • Mỗi màu in hay hình in sẽ sử dụng một khuôn khác nhau nên rất tốn thời gian, đồng thời nếu in số lượng ít sẽ tốn khá nhiều chi phí để có thể in nhiều màu. 
  • Nếu sử dụng mực in không tốt sẽ dễ bị đứt gãy hình in trong quá trình thực hiện hoặc sau khi in
  • Mực bám khá chặt lên vật liệu nên gây khó khăn cho việc giặt tẩy, do đó khi thực hiện đòi hỏi người làm phải cẩn thận để tránh mực bị lem ra bên ngoài.
  • Mỗi lần in cần phải có bảng phim in lụa nên cần có file vector và file thiết kế. Trong khi những file ảnh sẽ không sử dụng được, do đó đòi hỏi người thợ phải thiết kế sang 2 loại file trên, gây mất khá nhiều thời gian trong việc thực thi.
  • In lụa thường rất khó thực hiện được những hình biến sắc hay màu cham vì vậy mà hầu hết các ấn phẩm của in lụa đều là màu in sơn sắc.
  • In lụa thường mất khá nhiều thời gian và công đoạn hơn nên không thể lấy liền như in kỹ thuật số. Hơn nữa, kỹ thuật in này chỉ phù hợp với những đơn hàng số lượng ít, vừa phải.

VI. In lụa cần có những yếu tố cơ bản nào?

In Lua 3

1. Vật liệu in 

Đầu tiên, để có được những ấn phẩm in lụa chất lượng thì vật liệu in là một trong những vật dụng không thể thiếu. Các vật liệu này thường bao gồm: cao su, vải, giấy, thủy tinh, vật liệu da, kim loại,…

2. Khuôn in 

Khuôn in thường được làm bằng khung gỗ có hình chữ nhật và hình vuông có tác dụng giúp cố định lưới in. Bên cạnh đó, khuôn in cũng là nơi để chứa mực in và cho mực in đi qua lưới thấm xuống bề mặt vật liệu.

3. Phần lưới in 

Phần lưới in này thường khá đa dạng, có thể là vải cotton, vải lụa tơ tằm, vải bông hay tấm lưới bằng kim loại. Lưới in sẽ được chia thành phần tư in và phần tử không in.

4. Mực in 

Mực của in lụa rất khác so với những loại mực của các kỹ thuật in ấn khác. Chúng có độ dẻo và sệt, thường sẽ được sản xuất theo từng màu sau đó để riêng từng hộp. Trường hợp muốn tạo màu khác, người thợ sẽ phải tự pha trộn khi thực hiện.

5. Thanh gạt 

Thanh gạt sẽ phụ thuộc vào khuôn in để thiết kế kích thước và thường được làm bằng gỗ. Phía dưới của thanh gạt cần có sự bằng phẳng để khi kéo trên bề mặt lưới sẽ có thể tạo được hình in đồng đều xuống bề mặt của vật liệu.

6. Bàn in 

Đây là dụng cụ được sử dụng để đặt và cố định vật liệu cần in. Thông thường người ta sẽ dùng lớp keo đặc biệt nhằm giúp cho vật liệu cần in không bị dịch chuyển, đồng thời giúp quá trình in không bị xô lệch, lem màu.

VII. Quy trình in lụa 

In Lua 5

Muốn tạo ra một ấn phẩm với in lụa, thông thường người ta sẽ phải trải qua 5 công đoạn, quy trình in ấn như sau:

Bước 1: Chuẩn bị khung in và pha keo 

Người thợ sẽ chuẩn bị khung in thường được làm bằng gỗ và có hình chữ nhật. Sau đó sẽ tiến hành pha keo PVA. Lưu ý: keo cần có độ sệt nhất định để đạt được hiệu quả cao khi phủ lên bề mặt lưới in.

Bước 2: Tiến hành chụp phim và tạo khuôn in

Ở bước này, người ta sẽ dùng keo đã pha trước đó để tráng kín bề mặt lưới in và sau đó đem đi sấy khô. Tiếp theo tiến hành chụp phim lên lưới in bằng cách đặt bảng phim lên lớp keo của khuôn và chụp dưới ánh đèn trắng hay ánh nắng mặt trời.

Chụp phim sau khoảng từ 2 – 3 phút, thợ in sẽ lấy khuôn in ra xịt nước. Như vậy ở những vị trí vừa được chụp phim, lớp keo sẽ bị rửa trôi, đồng thời mực in sẽ dễ dàng thấm qua đó để in lên bề mặt in. Trong đó, mỗi màu người ta sẽ dùng một bản phim khác nhau và thực hiện ở nhiều lượt in.

Bước 3: Pha mực

Bước này thường sẽ áp dụng cho những hình in pha màu. Tại đây, người thợ sẽ dùng những màu in cơ bản để tiến hành pha trộn nhằm tạo được màu mực đúng với hình cần in.

Bước 4: Tiến hành in 

Để tiến hành in ấn, người ta sẽ cố định vật liệu cần in lên bàn in bằng lớp keo đặc biệt, sau đó đặt khuôn vào vị trí và cho mực in lên, đồng thời kéo thanh gạt để mực in thấm qua lưới in; Cuối cùng lặp lại ít nhất là 2 lần để mực in bám đều lên bề mặt.

Bước 5: Sấy khô hoặc đem phơi thành phẩm 

Sau khi đã có được thành phẩm in trên bề mặt, người thợ in sẽ tiến hành sấy khô hoặc phơi thành phẩm đó từ 12 – 48 tiếng để hình in được khô và bám chặt vào bề mặt của vật liệu, sau đó mới chuyển sang những công đoạn khác.

Trên đây là toàn bộ thông tin về kỹ thuật in lụa mà  In An Khánh cung cấp đến bạn. Hy vọng bài viết trên sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích và mới mẻ nhất. 


THÔNG TIN LIÊN HỆ IN AN KHÁNH

Địa chỉ: 10/5 Nguyễn Hồng Đào, Phường 14, Q.Tân Bình, TP. HCM

Hotline: 0967 697 9320936 673 379

Email: ankhanhprinting@gmail.com

Website: https://inankhanh.com/

Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7

Sáng: 8h – 12h, Chiều: 13h30 – 17h

Xem thêm dịch vụ in ấn tại in An Khánh: